Regulamin i opłaty

I. Postanowienia ogólne

1. Biblioteki tworzące   system   biblioteczno-informacyjny Uniwersytetu    Adama Mickiewicza w Poznaniu, w rozumieniu § 83 ust. 1 Statutu UAM, zwane są dalej „bibliotekami” lub „biblioteką”.
2. Biblioteki udostępniają swoje zbiory:
   1. na miejscu w czytelniach;
   2. przez wypożyczanie na zewnątrz;
   3. poprzez sieć komputerową w przypadku zasobów elektronicznych;
   4. przez wypożyczanie międzybiblioteczne zamiejscowe czytelnikom oraz innym bibliotekom niewchodzącym w skład systemu biblioteczno-informacyjnego

3. W rozumieniu niniejszego Regulaminu przez „kartę biblioteczną” rozumie się:
   1. dla studentów – mobilną legitymację (mLegitymację), Elektroniczną Legitymację Studencką (ELS); dla doktorantów – Elektroniczną Legitymację Doktoranta (ELD), zarejestrowaną w systemie bibliotecznym;
   2. dla pozostałych użytkowników – Kartę Czytelnika z logo Poznańskiej Fundacji Bibliotek Naukowych (PFBN).
4. Ze zbiorów bibliotek korzysta się na podstawie aktualnej karty bibliotecznej lub Karty Gościa. Konto biblioteczne aktywuje się w bibliotece – na podstawie dowodu osobistego lub aktualnej legitymacji studenckiej/doktoranckiej bądź po weryfikacji zatrudnienia w UAM, jak również w Polskiej Akademii Nauk, Instytucie Zachodnim i Instytucie Pamięci Narodowej, wpłaceniu wpisowego oraz przyjęciu do wiadomości zasad niniejszego Regulaminu i Klauzuli informacyjnej dla użytkowników bibliotek UAM w Poznaniu. Formalności związanych z zapisem oraz coroczną aktualizacją konta bibliotecznego należy dopełnić osobiście.
5. Przy zapisie należy wypełnić i podpisać Deklarację Czytelnika Bibliotek UAM w Poznaniu. Zgodnie z § 83 ust. 3 Statutu UAM w Deklaracji Czytelnika należy podać następujące dane: nazwisko, imiona, numer PESEL, numer karty bibliotecznej, numer legitymacji studenckiej, adres korespondencyjny, adres e-mail. W celu umożliwienia bibliotece wysyłania informacji o realizacji zamówień, przypomnień o zbliżającym się terminie zwrotu wypożyczonych materiałów i monitów elektronicznych czytelnik podaje swój adres e-mail. W celu usprawnienia kontaktów z biblioteką czytelnik może dobrowolnie podać swój numer telefonu.

8. Biblioteki aktywują konta biblioteczne dla:
   1. pracowników, doktorantów i studentów UAM;
   2. pozostałych grup użytkowników indywidualnych i instytucjonalnych – zgodnie ze szczegółowymi zasadami udostępniania poszczególnych bibliotek.
9. Aktywacji konta bibliotecznego dla grup użytkowników instytucjonalnych dokonuje się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu (BUP).
10. Uprawnień wynikających z posiadania konta bibliotecznego nie odstępuje się osobom
11. Użytkownik spoza UAM jest zobowiązany do niezwłocznego osobistego powiadomienia biblioteki o zmianie adresu korespondencyjnego, kierunku i rodzaju studiów, przynależności do uczelni lub wydziału. Dane czytelnika z UAM synchronizowane są z USOS. W przypadku utraty karty bibliotecznej, na podstawie zgłoszenia i stosownych dokumentów, biblioteka dokonuje aktualizacji danych lub wystawia duplikat karty.
12. Koszty wystawienia nowej karty i ponownej rejestracji oraz szkody powstałe na skutek zaniedbania obciążają właściciela konta bibliotecznego.

 lI. Udostępnianie w czytelniach

13. Do korzystania ze zbiorów w czytelniach uprawnieni są wszyscy zainteresowani na podstawie aktualnej karty bibliotecznej lub Karty Gościa.
14. Po wejściu do czytelni należy okazać dyżurnemu bibliotekarzowi mLegitymację, Elektroniczną Legitymację Studencką lub Elektroniczną Legitymację Doktoranta, a aktualną Kartę Czytelnika lub Kartę Gościa pozostawić. W przypadku Karty Czytelnika i Karty Gościa trzeba dodatkowo okazać dokument ze zdjęciem, potwierdzający tożsamość. Należy również zgłosić wnoszone ze sobą książki.
15. Zbiory bibliotek udostępniane są czytelnikom w wolnym dostępie, z magazynu po uprzednim zamówieniu, lub sprowadzane przez wypożyczalnię międzybiblioteczną.
16. Na życzenie czytelnika biblioteka rezerwuje dzieła zamówione. Nie rezerwuje się książek z księgozbiorów podręcznych czytelń.
17. Nie udostępnia się oryginałów dzieł zmikrofilmowanych i zdigitalizowanych.
18. Niedozwolone jest kopiowanie/powielanie niepublikowanych rozpraw doktorskich.

IlI.   Wypożyczenia na zewnątrz

19. Prawo wypożyczania na zewnątrz, na podstawie rodzaju zbiorów oraz trybu wypożyczania, mają następujące grupy czytelników:

A. W Bibliotece Uniwersyteckiej:

1. pracownicy naukowi UAM (w tym emerytowani), doktoranci UAM:
   • książki z magazynu wydane od 1953 roku, tryb wypożyczenia: zwykły – 40 wol./365 dni;
   • książki z wypożyczalni (z wyjątkiem prezencyjnych), tryb wypożyczenia: zwykły – 10 wol./90 dni;
2. studenci UAM:
   • książki z magazynu wydane od 1971, tryb wypożyczenia: zwykły – 20 /90 dni;
   • książki z wypożyczalni (z wyjątkiem prezencyjnych), tryb wypożyczenia: zwykły – 10 wol./90 dni;
3. bibliotekarze UAM (w tym emerytowani), pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi UAM (w tym emerytowani):
   • książki z magazynu wydane od 1971, tryb wypożyczenia: zwykły – 40 /365 dni;
   • książki z wypożyczalni (z wyjątkiem prezencyjnych), tryb wypożyczenia: zwykły – 10 wol./90 dni;
4. pracownicy naukowi, doktoranci i studenci PFBN; pracownicy naukowi: PAN, IZ, IPN; emerytowani pracownicy naukowi ww. instytucji; bibliotekarze bibliotek poznańskich spoza UAM:
   • książki z magazynu wydane od roku 1971, tryb wypożyczenia: zwykły – 20 wol./60 dni;
   • książki z wypożyczalni (z wyjątkiem prezencyjnych), tryb wypożyczenia: zwykły – 10 wol./90 dni;
5. nauczyciele akademiccy, doktoranci i studenci szkół wyższych Poznania (spoza PFBN); inne zainteresowane osoby (do 5 woluminów łącznie):
   • książki z magazynu wydane od 1971 roku, tryb wypożyczenia: kaucyjny, rekomendacyjny – 5 wol./30 dni;
   • książki z wypożyczalni (z wyjątkiem prezencyjnych), tryb wypożyczenia: kaucyjny, rekomendacyjny – 5 wol./30 dni.

B. W bibliotekach jednostek organizacyjnych UAM (poza Wielkopolską Biblioteką Prawniczą):

1. 1. pracownicy naukowi UAM (w tym emerytowani), doktoranci UAM; bibliotekarze UAM (w tym emerytowani), pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi UAM (w tym emerytowani):
      • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: zwykły- 150 /365 dni;
   2. studenci UAM:
      • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: zwykły – 60 /90 dni;
   3. pracownicy nieetatowi UAM oraz realizujący granty w UAM, doktoranci eksternistyczni:
      • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: rekomendacyjny – 5 /30 dni;
   4. osoby spoza UAM:
      • książki wydane od 1946 roku, tryb wypożyczenia: zwykły, kaucyjny – 5 /30 dni.

C. W Wielkopolskiej Bibliotece Prawniczej:

1. pracownicy naukowi UAM (w tym emerytowani), doktoranci UAM; bibliotekarze UAM (w tym emerytowani), pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi UAM (w tym emerytowani):
   • książki wydane od 1971 roku, tryb wypożyczenia: zwykły – 150 /365 dni;
2. studenci UAM:
   • książki wydane od 1971 roku, tryb wypożyczenia: zwykły – 60 /90 dni;
3. pracownicy nieetatowi UAM oraz realizujący granty w UAM, doktoranci eksternistyczni:
   • książki wydane od 1971 roku, tryb wypożyczenia: rekomendacyjny – 5 /30 dni;
4. osoby spoza UAM:
   • książki wydane od 1971 roku, tryb wypożyczenia: kaucyjny – 5 /30 dni.

20. Czytelnicy dokonują prolongaty terminu zwrotu przez katalog online lub w bibliotece za okazaniem wypożyczonego dzieła na następujących zasadach:

A. W Bibliotece Uniwersyteckiej:

1. pozycje wypożyczone w trybie zwykłym – prolongata o 60 dni od daty jej dokonania przez czytelnika;
2. pozycje wypożyczone w trybie kaucyjnym, rekomendacyjnym – bez możliwości prolongaty.

B. W bibliotekach jednostek organizacyjnych UAM:

1. pozycje wypożyczone w trybie zwykłym:
   • pracownikom UAM (w tym emerytowanym), doktorantom UAM; bibliotekarzom UAM (w tym emerytowanym), pracownikom niebędącym nauczycielami akademickimi UAM (w tym emerytowanym) – prolongata o 360 dni od daty jej dokonania przez czytelnika;
   • studentom UAM – prolongata o 60 dni od daty jej dokonania przez czytelnika.
2. pozycje wypożyczone w trybie kaucyjnym, rekomendacyjnym – bez możliwości prolongaty.

21. Na zewnątrz nie wypożycza się dzieł wyznaczonych przez biblioteki, w tym:
    1. zbiorów specjalnych;
    2. zbiorów należących   do    Narodowego    Zasobu    Bibliotecznego    (NZB) oraz Regionalnego Zasobu Bibliotecznego (RZB);
    3. dzieł znajdujących się w księgozbiorach podręcznych;
    4. gazet i czasopism;
    5. dzieł prezencyjnych;
    6. oryginałów dzieł zmikrofilmowanych i zdigitalizowanych;
    7. zbiorów wydzielonych ze względu na datę wydania;
    8. niepublikowanych rozpraw doktorskich.

22. Zamawianie i rezerwacja materiałów bibliotecznych odbywa się drogą elektroniczną z katalogu online, ze zdigitalizowanego katalogu kartkowego lub tradycyjnie z katalogu kartkowego.
23. Wypożyczenia na zewnątrz rejestruje się wyłącznie elektronicznie na podstawie kodu paskowego książki lub etykiety RFID oraz karty bibliotecznej.
24. Po zarejestrowaniu wypożyczeń lub zwrocie materiałów bibliotecznych czytelnik winien sprawdzić stan swojego konta i zgłosić ewentualne uwagi przed opuszczeniem biblioteki.
25. Biblioteka w uzasadnionych przypadkach ma prawo wymagać zwrotu wypożyczonych dzieł przed upływem regulaminowego terminu lub w chwili wypożyczenia zastrzec wcześniejszy termin zwrotu.
26. Wszyscy czytelnicy są zobowiązani do terminowego zwrotu materiałów bibliotecznych. Za przekroczenie terminu zwrotu biblioteki pobierają opłatę naliczaną za każdy dzień opóźnienia, zgodnie z „Wykazem opłat systemu biblioteczno­ informacyjnego UAM”, stanowiącym załącznik do niniejszego Regulaminu.
27. Czytelnikom wysyłane są drogą e-mailową przypomnienia o zbliżającym się terminie zwrotu wypożyczonych materiałów bibliotecznych.
28. Całkowitą odpowiedzialność za terminowy zwrot materiałów wypożyczonych ponosi czytelnik. Ewentualne zakłócenia w dostarczaniu przypomnień nie zwalniają czytelnika od opłat za nieterminowy zwrot wypożyczonych dzieł.
29. Osobom zalegającym ze zwrotem materiałów bibliotecznych bądź z nieuregulowanymi opłatami za nieterminowy zwrot biblioteka wysyła monity
30. Uchylanie się od zwrotu dzieł monitowanych oraz zaległe opłaty powodują zawieszenie czytelnika w prawach do korzystania z usług bibliotecznych, z możliwością skierowania sprawy na drogę prawną
31. Poświadczenie na kartach obiegowych braku zaległości wobec bibliotek, współpracujących w ramach Poznańskiej Fundacji Bibliotek Naukowych, można uzyskać w dowolnej bibliotece na podstawie karty bibliotecznej lub dowodu osobistego. Poświadczenia wydawane są doktorantom i studentom uczelni zrzeszonych w PFBN. Elektroniczne karty obiegowe dla studentów i doktorantów UAM rozliczane są przez biblioteki jednostek organizacyjnych UAM w USOSweb.

IV. Wypożyczanie międzybiblioteczne zamiejscowe

32. Biblioteki umożliwiają swoim czytelnikom korzystanie z wypożyczeń międzybibliotecznych zamiejscowych. Warunkiem korzystania z nich jest aktualna karta biblioteczna oraz brak zobowiązań wobec bibliotek.
33. Czytelnicy z UAM zobowiązani są:
    1. do pokrycia kosztów sprowadzenia materiałów bibliotecznych na podstawie faktur wystawionych przez bibliotekę wysyłającą oraz do uiszczenia opłaty za przesyłki pocztowe, w przypadku nieskorzystania ze sprowadzonych publikacji;
    2. do udziału w kosztach sprowadzenia materiałów bibliotecznych w przypadku zamówień nietypowych oraz przekraczających przewidziany na dany rok limit kosztów.

34. Czytelnicy spoza UAM zobowiązani są pokryć koszty sprowadzenia materiałów bibliotecznych w ramach wypożyczenia międzybibliotecznego zamiejscowego, zgodnie z „Wykazem opłat systemu biblioteczno-informacyjnego UAM”.
35. Biblioteki udostępniają materiały ze swoich zbiorów innym bibliotekom (biblioteka zamawiająca) w formie bezzwrotnej kopii lub oryginału. Biblioteka zamawiająca ponosi całkowitą odpowiedzialność za wypożyczone materiały.
36. Biblioteka zamawiająca może udostępniać oryginały wypożyczonych materiałów wyłącznie na miejscu.
37. Okres wypożyczenia oryginału wyznacza biblioteka udostępniająca. W uzasadnionych przypadkach okres ten może zostać wydłużony na wniosek biblioteki zamawiającej.
38. Biblioteka zamawiająca jest zobowiązana zwrócić zamawiane oryginały w terminie, właściwie opakowaną przesyłką wartościową lub poleconą.
39. Biblioteki udostępniają bibliotekom zamawiającym wydruki artykułów z posiadanych zasobów elektronicznych, jeśli umowa licencyjna nie stanowi inaczej.
40. W razie przekroczenia przepisów niniejszego Regulaminu biblioteka zamawiająca okresowo traci prawo do korzystania ze zbiorów bibliotek w drodze wypożyczenia międzybibliotecznego zamiejscowego. Termin utraty praw określa biblioteka udostępniająca.

V. Korzystanie z zasobów elektronicznych

41. Prawo zdalnego dostępu do licencjonowanych zasobów elektronicznych UAM mają wyłącznie pracownicy, doktoranci i studenci UAM posiadający aktualne konto biblioteczne. Pozostali użytkownicy mogą korzystać z elektronicznych źródeł informacji – zgodnie z zasadami licencyjnymi – na miejscu, w bibliotece.
42. W przypadku problemów z logowaniem należy skontaktować się z biblioteką, aby sprawdzić, czy konto jest ważne/aktywne.
43. Dozwolone jest:
    1. wykonanie pojedynczej kopii artykułu na nośniku elektronicznym lub jego wydrukowanie jedynie do celów dydaktycznych i badań naukowych;
    2. tworzenie indywidualnych kolekcji dokumentów potrzebnych do prowadzonych przez daną osobę badań, w tym ich drukowanie i zapisywanie na nośniku elektronicznym. Kolekcję tę można tworzyć tylko na czas prowadzonych zajęć dydaktycznych i badań naukowych.

44. Zabrania się:
    1. masowego tworzenia elektronicznych i drukowanych kopii artykułów i czasopism oraz przechowywania ich bez potrzeby podyktowanej prowadzonymi obecnie badaniami;
    2. redystrybucji czasopism i artykułów oraz ich części osobom trzecim (nieuprawnionym użytkownikom) w jakiejkolwiek formie, za opłatą lub nieodpłatnie. Wyjątek stanowi wymiana międzybiblioteczna (tylko w formie drukowanej) i naukowa pomiędzy naukowcami, jeżeli nie ma ona charakteru systematycznej współpracy;
    3. publikacji fragmentów artykułów i ich przedruku w formie oryginalnej, czy to zmienionej, z pominięciem podania źródła i praw autorskich;
    4. udzielania osobom trzecim (nieuprawnionym użytkownikom) dostępu do zasobów elektronicznych poprzez udostępnienie komputera (przy autoryzacji przez adres IP) bądź poprzez udostępnienie loginu i hasła (przy autoryzacji zdalnej);
    5. wykorzystywania przez pracowników i studentów licencjonowanych zasobów elektronicznych UAM do działalności komercyjnej (innej niż naukowa)
45. Korzystanie ze źródeł elektronicznych UAM oznacza zaakceptowanie zasad określonych w pkt V.

VI. Depozyty

46. W ramach systemu biblioteczno-informacyjnego UAM, w uzasadnionych przypadkach, istnieje możliwość użyczania określonych wydawnictw ciągłych lub seryjnych innym bibliotekom, wchodzącym w skład systemu biblioteczno­ informacyjnego, na zasadzie umów depozytowych.

VII. Zobowiązania i odpowiedzialność użytkowników

47. Korzystający z bibliotek są zobowiązani przestrzegać postanowień niniejszego Regulaminu oraz ustalonych w nich zasad, w szczególności szanować wypożyczone dzieła i mienie bibliotek.
48. Nieprzestrzeganie obowiązujących w bibliotekach przepisów, a także wynoszenie zbiorów, przedmiotów i urządzeń będących własnością bibliotek poza ich teren, bez uprzedniego dopełnienia obowiązujących formalności, jest zakazane i może skutkować zawieszeniem użytkownika w prawach do korzystania z usług bibliotek, z możliwością skierowania sprawy na drogę prawną.
49. Korzystający z czytelni pozostawiają w szatni wierzchnią odzież, parasole, teczki, torby, torebki bez względu na wymiar. Bibliotekarz ma prawo odmówić wejścia do czytelni osób nieprzestrzegających wyżej wymienionych zasad.
50. W czytelniach obowiązuje cisza oraz zakaz spożywania posiłków. Przed wejściem do czytelni należy wyciszyć telefony komórkowe.
51. Użytkownik ponosi pełną odpowiedzialność materialną za zagubienie wypożyczonego dzieła oraz za wszelkie jego uszkodzenia stwierdzone przy zwrocie.
52. W razie zagubienia lub zniszczenia dzieła czytelnik, w uzgodnieniu z kierownikiem biblioteki (pracownikiem Wypożyczalni Miejscowej BUP), jest zobowiązany dostarczyć identyczny egzemplarz lub odtworzony w formie oprawionej, dwustronnej kopii zagubionego dzieła (z zachowaniem formatu oryginału) albo przekazać inne dzieła wartościowe dla biblioteki, zgodnie z zasadami polityki gromadzenia zbiorów właściwymi dla danej biblioteki.
53. Koszty odtworzenia w Pracowni Digitalizacji BUP zagubionego lub uszkodzonego dzieła zamieszczone są w „Wykazie opłat systemu biblioteczno-informacyjnego UAM”.
54. Przy ocenie strat materialnych wynikłych z zagubienia lub zniszczenia materiału bibliotecznego bierze się pod uwagę cenę rynkową zależną od rzadkości dzieła.
55. Poprzez uregulowania zobowiązań wobec biblioteki czytelnik nie nabywa prawa własności zniszczonego lub zagubionego obiektu.
56. Szczegółowe zasady udostępniania poszczególnych bibliotek oraz bieżące komunikaty podawane są do wiadomości użytkowników.
57. Warunki udostępniania materiałów bibliotecznych do celów komercyjnych ustala każdorazowo dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej lub kierownik biblioteki jednostki organizacyjnej UAM w porozumieniu z kierownikiem tej jednostki.
58. Uwagi i wnioski dotyczące działalności bibliotek można zgłaszać bezpośrednio, listownie lub pocztą elektroniczną osobie kierującej daną jednostką.