Prawo autorskie to zbór zasad chroniących prawa autora do stworzonego przez niego dzieła oraz określających warunki korzystania z tego dzieła przez osoby inne niż autor. Ochrona prawa autorskiego powstaje z mocy samego prawa, bez decyzji administracyjnej, w wyniku stworzenia utworu ustalonego w jakiejkolwiek zewnętrznej wobec twórcy postaci. Podstawę prawną stanowi Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych wraz z późniejszymi nowelizacjami.
Zgodnie z ideą Open Access, wszelkie informacje naukowe (publikacje, dane badawcze, wyniki badań) udostępniane są w Internecie w sposób umożliwiający swobodny dostęp do nich, bez konieczności wnoszenia opłat i bez ograniczeń technicznych. Nie jest to jednak równoznaczne z brakiem ochrony prawnej udostępnionych informacji. W odniesieniu do publikacji naukowych zamieszczonych w Internecie można wyróżnić dwa rodzaje otwartego dostępu:
- otwarty dostęp gratis – oznaczający dostępność nieodpłatną, bez ograniczeń technicznych, ale z zastrzeżeniem wszelkich pozostałych praw (w ramach dozwolonego użytku zgodnie z zapisami Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych),
- otwarty dostęp libre – oznaczający dostępność nieodpłatną, z dodatkowym udzieleniem wolnej licencji do publikacji.
Do publikowania w otwartych modelach komunikacji rekomenduje się stosowanie nieodpłatnych wzorów licencji, przygotowanych przez organizację Creative Commons, które pozwalają zastąpić tradycyjny model „Wszystkie prawa zastrzeżone” zasadą „Pewne prawa zastrzeżone” przy jednoczesnym poszanowaniu zasad prawa autorskiego.
Korzystając z licencji CC twórca zawsze zachowuje prawa autorskie, jednocześnie umożliwia innym kopiowanie i rozpowszechnianie, dodatkowo może określić, czy ich wykorzystywanie może odbywać się wyłącznie w warunkach niekomercyjnych lub ograniczyć możliwości tworzenia utworów zależnych.
Cztery podstawowe warunki licencji Creative Commons:
 | Uznanie autorstwa – wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru. |
 | Użycie niekomercyjne – wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych. |
 | Na tych samych warunkach – wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. |
 | Bez utworów zależnych – wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone. |
Licencje Creative Commons:
Uznanie autorstwa 4.0
Licencja pozwala na kopiowanie, zmienianie, rozprowadzanie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie pod warunkiem oznaczenia autorstwa. Jest to licencja gwarantująca najszersze swobody licencjobiorcy.
Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 4.0
licencja pozwala na kopiowanie, zmienianie, rozprowadzanie, przedstawianie i wykonywanie utworu tak długo, jak tylko na utwory zależne będzie udzielana taka sama licencja. Jest to licencja używana m.in. przez Wikipedię.
Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne 4.0
Licencja pozwala na kopiowanie, zmienianie, remiksowanie, rozprowadzanie, przedstawienie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych. Warunek ten nie obejmuje jednak utworów zależnych (mogą zostać objęte inną licencją).
Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0
Licencja zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu zarówno w celach komercyjnych, jak i niekomercyjnych, pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (bez tworzenia utworów zależnych).
Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach 4.0
Licencja ta pozwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz tak długo jak utwory zależne będą również obejmowane tą samą licencją.
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 4.0
Licencja zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (bez tworzenia utworów zależnych). Jest to najbardziej restrykcyjna z licencji CC.