Katalog kartkowy

Katalog alfabetyczny znajduje się w pomieszczeniu Katalogu (pok. 140, I piętro, wejście przez Czytelnie Nauk Humanistycznych) i zajmuje górną część szaf katalogowych.

Katalog alfabetyczny odnotowuje wszystkie zgromadzone w Bibliotece Uniwersyteckiej książki, broszury, wydawnictwa ciągłe (serie wydawnicze, czasopisma, gazety), atlasy, nuty, libretta itp., wydane po 1800 roku (tj. od 1801 roku), a także zbiory kartograficzne wydane w latach 1801-1968.

Starych druków, rękopisów, ikonografii, itp. szukamy w oddzielnych katalogach, które mieszczą się w pracowniach specjalistycznych. Katalog rękopisów i starych druków znajduje się w sieci w Cyfrowym katalogu Biblioteki – DIGIT CARDS

Katalogiem alfabetycznym należy posłużyć się wówczas, gdy: 
– znana jest nazwa autora (autorów) publikacji, tłumacza literatury pięknej, redaktora pracy zbiorowej, 
– znany jest tytuł pracy zbiorowej (opracowanej przez więcej niż trzech autorów). 
Ale to nie wszystko. Należy pamiętać, że katalog alfabetyczny jest katalogiem autorsko-tytułowym, tzn. w jednym ciągu alfabetycznym uszeregowano karty z nazwami autora (hasło autorskie) lub tytułami (hasło tytułowe) dzieł anonimowych, zbiorowych i wydawnictw ciągłych (seryjnych, czasopism).

hasło tytułowe poprzedza wszystkie identyczne hasła autorskie.

Nie ma odrębnego katalogu czasopism. Czasopism szuka się wg tytułu w katalogu alfabetycznym. Proszę jeszcze raz uważnie przeczytać poprzednią informację. Z czasopism korzystamy na miejscu w czytelniach.

Należy szukać pod „A”. Podstawą szeregowania haseł tytułowych jest ich pierwszy wyraz; nie uwzględnia się jedynie zaimków rodzajnikowych (np. der, die, das, ein, eine – niem.; the, a, an – ang.; la, le, l’, les, un, une – fr.). Jeżeli jednak rodzajniki takie występują w dalszych częściach hasła, stanowią równorzędny element szeregowania.

W katalogu alfabetycznym nie ma litery „Ł”. 
Przy korzystaniu z katalogu alfabetycznego należy znać zasady szeregowania kart katalogowych. Podstawą jest alfabet łaciński, poszerzony o litery „K” i „W”. W związku z tym pomija się wszystkie znaki diakrytyczne; litery: ą, ć, ę, ń, ó, ś, ź, ż znajdują się w jednym szeregu z ich podstawowymi formami a, c, e, n, o, s, z (podobnie w innych alfabetach np. ö=o, ü=u, ä=a itp.). Litera „J” jest połączona w szeregowaniu z literą „I”, a litera „Ł” z literą „L”, tzn. „J” należy szukać pod „I” a „Ł” pod „L”.

Książki publikowane np. w języku rosyjskim, ukraińskim, białoruskim, greckim czy hebrajskim, żydowskim są transliterowane. Litery tych alfabetów zastąpiono odpowiadającymi im literami alfabetu łacińskiego.
Tablice transliteracji do wglądu u dyżurnego bibliotekarza.

W katalogu alfabetycznym obok kart głównych (zawierających dokładne opisy poszczególnych dokumentów) istnieją również karty pomocnicze, tzw. odsyłacze.

Oczywiście, że nie. Np. od nazwiska Szołochow mamy kartę odsyłaczową:
Szołochow Michaił Aleksandrowicz
zob.  Solochov Michail Aleksandrovic

Tak. Wprowadza się także karty odsyłaczowe od nazw miejscowości i osób występujących w tytułach dzieł, np. pod hasłem Sienkiewicz Henryk wyszczególniono najpierw prace o jego życiu i twórczości, a następnie jego utwory własne; pod hasłem Poznań znajdują się informacje o publikacjach dotyczących tego miasta. 
Nazwiska autorów dzieł występują w katalogu w wersji narodowej. Stąd odsyłacze od form spolszczonych, np. 

Kartezjusz 
zob. Descartes 

Istnieją również karty pomocnicze ułatwiające odszukanie książki w wypadku, gdy jest znany tylko jeden z trzech współautorów książki, redaktor dzieła zbiorowego lub tłumacz literatury pięknej.
Czasopisma oraz wydawnictwa seryjne zmieniające tytuł mają odsyłacze od tytułu nowego do pierwotnego. W katalogu Biblioteki za podstawę w opisie czasopism przyjęto tytuł najstarszego posiadanego rocznika.

Tworzy się także sztuczne hasła zbiorcze. 

Wszystkie sprawozdania instytucji i ciał zbiorowych np. zebrano pod hasłem ‘Sprawozdania instytucji i ciał zbiorowych’. W obrębie tak utworzonego hasła dalszymi elementami szeregowania są: nazwa miejscowości, (siedziba instytucji), nazwa instytucji, np.: Sprawozdania instytucji i ciał zbiorowych, Poznań, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. 

Na podobnych zasadach – pod sztucznym hasłem zbiorczym – szereguje się sprawozdania roczne, składy osobowe, spisy wykładów itp. szkół z rozbiciem na: ‘szkoły akademickie’, ‘szkoły podstawowe’, ‘szkoły specjalne’, ‘szkoły średnie’, ‘szkoły zawodowe’.

Dzieła wchodzące w skład numerowanych serii wydawniczych, takich jak Biblioteka Problemów, Biblioteka Narodowa, czy prace naukowe uczelni, instytutów naukowo-badawczych i innych są opisane w katalogu alfabetycznym podobnie jak wszystkie pozostałe książki oraz dodatkowo na karcie zbiorczej, której hasłem jest nazwa serii.

Kryterium ogólnym, decydującym o układzie kart w katalogu, są poszczególne wyrazy bądź ich skróty, a nie całe szeregi liter – bez względu na odrębność wyrazów.

Należy także pamiętać że: 
– przy identycznych nazwiskach dalszymi elementami szeregowania jest alfabetyczna kolejność imion, przy czym inicjały imion traktuje się równorzędnie z imionami pełnymi; 
– nazwiska złożone z dwóch lub więcej członów włącza się po nazwiskach jednoczłonowych, traktując drugi człon jako dalszy wyraz szeregowania; 
– nazwiska ze zrostami rodzajników i przyimków oraz przedrostki i przydawki stałe traktuje się jako jednowyrazowe, mimo że pisze się je oddzielnie, np.: „La Fontane”, „O’Connor” i szuka odpowiednio pod „L” i „O”; 
– przyimki w językach germańskich, które oznaczają szlachectwo, umieszcza się po imieniu autora, np.: Goethe Johann Wolfgang von.

Podane wyżej informacje to zasady formalne dotyczące układu kart w katalogu. W sytuacjach wątpliwych należy zwrócić się do dyżurującego bibliotekarza.

Karty katalogowe katalogu alfabetycznego posiadają symbol klasyfikacji dokumentu. Symbol ten wiąże poszukiwaną pozycję z odpowiednim działem katalogu systematycznego, umożliwiając wyszukiwanie w katalogu systematycznym innych pozycji o podobnej tematyce. Nie trzeba wpisywać go na rewersie.

Zaleca się zamawianie książek przez katalog Cyfrowy katalog Biblioteki – DIGIT CARDS 

Pomocniczo można książki z katalogu kartkowego zamawić do poszczególnych czytelń na dwuczęściowych zakładkach (wcześniej należy wyszukać sygnatury poszukiwanych pozycji w katalogu głównym). Wypełnione zakładki wrzuca się do skrzynki znajdującej się na biurku dyżurnego w danej czytelni. 

Należy czytelnie wypełnić zakładkę, która jest podzielona na dwie części. W górnej części wpisuje się: numer karty bibliotecznej, swoje nazwisko i imię, sygnaturę lub sygnatury (do 4), nazwisko autora, tytuł i tom wypożyczanego dzieła (lub tylko tytuł w przypadku pracy zbiorowej) – dane te należy sprawdzić na karcie katalogowej, czytelny podpis, nazwę wydziału, adres i datę. Dane te powtarza się w dolnej części zakłaki. Zakładkę wrzuca się do pudełka znajdującego się w danej czytelniach

Uwaga! Jeżeli na karcie katalogowej zauważysz pieczątkę ”HORIZON” oznacza to, że opis tej książki znajdziesz w bieżącym katalogu online.

Książki odbiera się w Wypożyczalni (gmach B, tel. 61 829 38 51):

• zamówione elektronicznie – tego samego dnia:

poniedziałek – piątek
od godziny 9.00 do 20.00

sobota
od godziny 10.00 do 17.00

• zamówione na zakładkach odbiera się w czytelni w ciągu pół godziny. Natomiast wypożyczenie możliwe jest po kilku dniach ze względu na konieczność wprowadzenia ich do bazy katalogu online Biblioteki.