Bibliometria
Bibliometria – zbiór metod statystycznych i matematycznych używanych do analizy piśmiennictwa naukowego; opiera się na analizie danych bibliograficznych publikacji według różnych kryteriów; wykorzystywana przy ocenie dorobku naukowego poszczególnych badaczy oraz ocenie parametrycznej instytucji naukowej.
Bazy bibliometryczne
Web of Science – interdyscyplinarna baza bibliograficzno-abstraktowa firmy Clarivate (dawniej Thomson Reuters), zawierająca indeksy cytowań. Dostęp do Web of Science możliwy jest dla uprawnionych użytkowników w ramach licencji krajowej ze strony Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Web of Science Core Collection składa się z następujących baz indeksujących:
- Science Citation Index Expanded (SCIE),
- Social Sciences Citation Index (SSCI),
- Arts & Humanities Citation Index (AHCI),
- Conference Proceedings Citation Index – Science (CPCI-S),
- Conference Proceedings Citation Index – Social Science & Humanities (CPCI-SSH),
- Book Citation Index – Science (BKCI-S),
- Book Citation Index – Social Sciences & Humanities (BKCI-SSH),
- Emerging Sources Citation Index (ESCI),
- Current Chemical Reactions (CCR-EXPANDED),
- Index Chemicus (IC).
Scopus – interdyscyplinarna baza bibliograficzno-abstraktowa firmy Elsevier, zawierająca indeksy cytowań. Dostęp do bazy Scopus możliwy jest dla uprawnionych użytkowników w ramach licencji krajowej ze strony Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
Journal Citation Reports (JCR) – interdyscyplinarna baza bibliometryczna na platformie Web of Science (Clarivate), w której publikowany jest coroczny ranking czasopism naukowych wraz ze wskaźnikiem cytowalności Impact Factor. Dostęp do bazy JCR możliwy jest dla uprawnionych użytkowników w ramach licencji krajowej ze strony Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
Wskaźniki bibliometryczne
Impact Factor (IF) – wskaźnik cytowalności czasopism naukowych; publikowany w bazie Journal Citation Reports na platformie Web of Science (Clarivate). Wskaźnik Impact Factor danego czasopisma oblicza się, dzieląc liczbę cytowań artykułów naukowych z ostatnich dwóch lat przez całkowitą liczbę artykułów opublikowanych w czasopiśmie w tym samym okresie. IF jest obliczany po zakończeniu roku i publikowany w połowie roku następnego.
Indeks Hirscha (h-index) – sposób mierzenia osiągnięć naukowych z uwzględnieniem liczby publikacji i liczby cytowań. Współczynnik h dla danego autora jest to liczba publikacji cytowanych ≥ h razy; np. współczynnik h = 10 oznacza, że autor ma 10 publikacji cytowanych co najmniej 10 razy. Miernik wprowadzony w 2005 r. przez Jorge Hirscha.
CiteScore – wskaźnik cytowalności czasopism naukowych; publikowany w bazie Scopus (Elsevier). Wskaźnik CiteScore za dany rok określa średnią liczbę cytowań z ostatnich 3 lat podzielonych przez liczbę dokumentów opublikowanych w tym samym 3-letnim okresie.
SJR (SCImago Journal Rank) – wskaźnik określający prestiż danego czasopisma; publikowany w bazie Scopus (Elsevier). W obliczaniu wskaźnika SJR istotna jest dziedzina wiedzy, którą czasopismo reprezentuje, tzn. cytowania pochodzące z czasopism z tych samych lub pokrewnych dyscyplin mają większą wagę niż te z czasopism z dziedzin niespokrewnionych, gdyż z większym prawdopodobieństwem są to cytowania merytorycznie uprawnione.
SNIP (Source Normalized Impact per Paper) – znormalizowany wskaźnik pozwalający na określenie cytowalności danego czasopisma w odniesieniu do dziedziny; publikowany w bazie Scopus (Elsevier). Wartość wskaźnika SNIP jest ilorazem średniej liczby cytowań z danego roku, odnoszących się do publikacji z ostatnich 3 lat oraz potencjału cytowalności w danej dziedzinie.
Journal Citation Indicator (JCI) – znormalizowana metryka w odniesieniu do dziedziny, obliczana dla wszystkich czasopism w Web of Science Core Collection. Zwartość JCI reprezentuje średni znormalizowany dla kategorii wpływ cytowań dla prac opublikowanych w okresie ostatnich trzech lat. Wskaźnik JCI wprowadzono w 2021 r.
Wskaźnik cytowań (liczba cytowań) – miernik cytowalności danej pracy; może odnosić się zarówno do pojedynczej publikacji, całego dorobku autora, jak i np. dorobku publikacyjnego danej jednostki naukowej. Analizę cytowań wraz z określeniem h-indexu można przeprowadzić za pomocą: bazy Web of Science (Clarivate), bazy Scopus (Elsevier), wyszukiwarki Google Scholar (nakładka Google Scholar Citations), programu „Publish or Perish”.
Narzędzia bibliometryczne
InCites – narzędzie służące do analizy dorobku naukowego instytucji badawczych na podstawie danych zawartych w bazie Web of Sciences Core Collection (Clarivate). Dostęp do InCites możliwy jest dla uprawnionych użytkowników w ramach licencji krajowej ze strony Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
SciVal – narzędzie służące do analizy danych o publikacjach naukowych instytucji badawczych na podstawie publikacji indeksowanych w bazie Scopus (Elsevier). Dostęp do SciVal możliwy jest dla uprawnionych użytkowników w ramach licencji krajowej ze strony Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
Publish or Perish – program korzystający z zasobów Google Scholar, dzięki któremu można określić wskaźniki bibliometryczne, np. h-index, liczbę cytowań. Dostęp do programu jest bezpłatny, jednak wymaga pobrania aplikacji na właściwy system operacyjny.
Google Scholar Citations – rodzaj nakładki, która pozwala na stworzenie w bazie Google Scholar profilu autora oraz śledzenie cytowań i wyliczanie h-indexu. Dostęp do bazy Google Scholar jest bezpłatny.
Analizy bibliometryczne
Centrum Naukometryczne BUP wykonuje indywidualne analizy bibliometryczne dla pracowników naukowych UAM w zakresie:
- liczby cytowań,
- określenia h-index.
Ponadto sprawdzamy wskaźniki bibliometryczne dla czasopism wg baz Journal Citation Reports (Web of Science) i Scopus oraz wartość punktową dla publikacji, zgodną z aktualnymi wykazem ministerialnym.